جوشکاری یکی از مهم‌ترین فرآیندها در ساخت و ساز و تولیده که اتصالات محکم و دائمی بین قطعات فلزی ایجاد میکنه. با این حال، کیفیت جوش‌ها میتونه به مرور زمان تحت تأثیر عوامل مختلفی مثل تنش، خوردگی و ضربه قرار بگیره. به همین دلیل، بازرسی جوش برای اطمینان از ایمنی و عملکرد صحیح سازه‌های جوش داده شده ضروریه. در ادامه با مجله کابل جوش برای بررسی و انواع روش های بازرسی جوش همراه باشید.
بررسی و انواع روش های بازرسی جوش
روش‌های مختلفی برای بازرسی جوش وجود داره که به دو دسته کلی مخرب و غیرمخرب تقسیم میشن:
1. روش‌های بازرسی مخرب (DT)
در این روش‌ها، نمونه‌ای از جوش جدا میشه و تحت آزمایش‌های مختلف مکانیکی قرار میگیره تا استحکام، چقرمگی و سایر خواصش بررسی بشه. روش‌های DT شامل موارد زیره:
- آزمایش کشش: در این آزمایش، نمونه جوش تحت کشش قرار میگیره تا حد مجاز کشش و تنش شکستش مشخص بشه.
- آزمایش خم: در این آزمایش، نمونه جوش به صورت سرد یا گرم خم میشه تا حد مجاز خم شدن و چقرمگیش مشخص بشه.
- آزمایش ضربه: در این آزمایش، به نمونه جوش ضربه ناگهانی وارد میشه تا مقاومتش در برابر ضربه و ترک خوردن مشخص بشه.
مزایا:
- دقت بالا
- قابلیت اندازه‌گیری دقیق خواص مکانیکی جوش
معایب:
- تخریب نمونه جوش
- غیرقابل استفاده بودن نمونه جوش بعد از آزمایش
- هزینه بالا و زمان‌بر بودن
2. روش‌های بازرسی غیرمخرب (NDT):
در این روش‌ها، جوش بدون نیاز به تخریب نمونه مورد بازرسی قرار میگیره. روش‌های NDT شامل موارد زیره:
- بازرسی چشمی (VT): این روش ساده‌ترین روش NDT ست و برای بررسی عیوب سطحی مثل ترک، تخلخل و ناپیوستگی جوش به کار میره.
- بازرسی مایع نافذ (PT): در این روش، یک مایع رنگی به سطح جوش نفوذ میکنه و عیوب موجود در اون رو آشکار میکنه.
- بازرسی ذرات مغناطیسی (MT): در این روش، از میدان مغناطیسی برای یافتن ترک‌های موجود در جوش استفاده میشه.
- بازرسی رادیوگرافی (RT): در این روش، از پرتوهای X یا گاما برای عکسبرداری از جوش و یافتن عیوب داخلیش استفاده میشه.
- بازرسی فراصوتی (UT): در این روش، از امواج فراصوت برای بررسی عیوب داخلی جوش استفاده میشه.
مزایا:
- غیرتخریبی
- قابلیت بازرسی مجدد
- سریع و کم‌هزینه
معایب:
- دقت پایین‌تر نسبت به روش‌های DT
- نیاز به تجهیزات و اپراتورهای متخصص
نتیجه‌گیری
انتخاب روش مناسب برای بازرسی جوش به عوامل مختلفی مثل نوع اتصال، ضخامت جوش، نوع عیب مورد نظر و الزامات فنی پروژه بستگی داره. در بسیاری از موارد، از ترکیبی از روش‌های مختلف برای بازرسی کامل جوش استفاده میشه.